Τι είναι ο κίνδυνος χώρας;
Ο κίνδυνος χώρας είναι α χρηματοοικονομικός δείκτης που μετρά την πιθανότητα αθέτησης πληρωμής ενός αναδυόμενου έθνους (σχετικά με τη διαδικασία ανάπτυξης). Αυτή η τιμή υπολογίζει εάν μια χώρα θα είναι σε θέση να εκπληρώσει τις εσωτερικές της υποχρεώσεις (δημόσιες δαπάνες) και εξωτερικές (διεθνείς πιστώσεις, γραμματειακούς λογαριασμούς, ομόλογα).
Όταν ένα έθνος έχει υψηλό κίνδυνο χώρας, οι τοπικοί και ξένοι επενδυτές χάνουν την εμπιστοσύνη τους σε αυτό και σταματούν να επενδύουν. Αυτό έχει μεγάλο αντίκτυπο στην οικονομία της χώρας οφειλέτη, περιορίζοντας την ικανότητά της να παράγει εισόδημα.
Η πιθανότητα αθέτησης μιας χώρας μετριέται από το ασφάλιστρο κινδύνου. Το ασφάλιστρο κινδύνου είναι η διαφορά μεταξύ του επιτοκίου για το χρέος μιας χώρας με μεγαλύτερη πιθανότητα αθέτησης και εκείνης μιας πιο σταθερής χώρας. Το επιτόκιο θα είναι πάντα υψηλότερο σε χώρες με υψηλότερο κίνδυνο χώρας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο χώρες με σταθερές οικονομίες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες στην Αμερική και η Γερμανία στην Ευρώπη, θεωρούνται ως αναφορά για τον υπολογισμό του ασφαλίστρου κινδύνου.
Ο κίνδυνος χώρας μετράται σύμφωνα με τρεις δείκτες που δημιουργήθηκαν από την χρηματοοικονομική εταιρεία JP Morgan Chase, των οποίων οι μετρήσεις χρησιμοποιούνται ως αναφορά σε ολόκληρο τον κόσμο:
- EMBI (Δείκτης ομολόγων αναδυόμενων αγορών).
- EMBI + (Δείκτης ομολόγων αναδυόμενων αγορών Plus)
- EMBI Global
Οι τρεις δείκτες μετρούν το ίδιο πράγμα (η πιθανότητα αθέτησης), αλλά καθένας από αυτούς ομαδοποιεί ένα σύνολο διαφορετικών χωρών.
Ο όρος κίνδυνος χώρας είναι σχετικά πρόσφατος. Μόνο τη δεκαετία του 1970 ο οικονομολόγος Άρνολντ Χάρμπεργκερ έθεσε την ανάγκη να μετρηθεί η πιθανότητα μιας χώρας οφειλέτη να αθετήσει τις δεσμεύσεις της έναντι των πιστωτών της, η οποία στον οικονομικό τομέα είναι γνωστό ότι εμπίπτει Προκαθορισμένο.
Τύποι κινδύνου χώρας
Η πιθανότητα μιας χώρας να μην εκπληρώσει τις οικονομικές της δεσμεύσεις μπορεί να είναι τριών τύπων:
- Κυρίαρχος κίνδυνος: είναι η πιθανότητα τα φυσικά πρόσωπα, τα νομικά πρόσωπα ή η δημόσια διοίκηση μιας χώρας να μην μπορούν να πληρώσουν τα χρέη τους. Για παράδειγμα, εάν η κρατική εταιρεία ηλεκτρικής ενέργειας μιας χώρας ζητήσει ένα διεθνές δάνειο για τη βελτίωση της υποδομής της, η πιθανότητα αθέτησής της ονομάζεται κρατικός κίνδυνος.
- Κίνδυνος μεταφοράς: είναι η αδυναμία εκπλήρωσης χρέους λόγω έλλειψης πρόσβασης σε ξένο νόμισμα, όπως έλεγχοι συναλλάγματος.
- Γενικός κίνδυνος: κίνδυνος χρέους που σχετίζεται με τη συμπεριφορά του επιχειρηματικού τομέα μιας χώρας. Εάν ο επιχειρηματικός τομέας σε μια δεδομένη χώρα αντιμετωπίζει δυσκολίες στην εξόφληση των χρεών του λόγω ενός ελέγχου συναλλάγματος ή μιας γενικής μείωσης της παραγωγικής του ικανότητας, η πιθανότητα να πληρώσει τα χρέη της μειώνεται, επομένως, αυξάνει τον κίνδυνο.
Παράγοντες που επηρεάζουν τον κίνδυνο χώρας
Ο κίνδυνος χώρας μπορεί να επηρεαστεί από τρεις τύπους μεταβλητών. Γενικά, σε χώρες με τη μεγαλύτερη πιθανότητα αθέτησης, υπάρχουν περισσότεροι από ένας παράγοντες.
- Οικονομικοί παράγοντες: όπως η σταθερότητα του τοπικού νομίσματος, ανεξάρτητα από το εάν υπάρχει ή όχι πρόσβαση σε συνάλλαγμα, επίπεδα πληθωρισμού, αύξηση ή μείωση του ΑΕΠ, κατά κεφαλήν εισόδημα, αυτονομία της Κεντρικής Τράπεζας, έλεγχοι τιμών κ.λπ.
- Πολιτικοί παράγοντες: σταθερότητα των κυβερνητικών θεσμών, επίπεδα διακυβέρνησης, εάν υπάρχει εναλλαγή εξουσίας, εάν υπάρχει και γίνεται σεβαστή η πολιτική πολυφωνία, το μέγεθος της γραφειοκρατικής συσκευής, ανεξάρτητα από το εάν υπάρχει ή όχι νομική ασφάλεια κ.λπ.
- Κοινωνικοί παράγοντες: ύπαρξη ή μη συμμετοχής πολιτών, κοινωνικών κινημάτων, ελευθερίας έκφρασης κ.λπ.
Ποιος αξιολογεί τον κίνδυνο χώρας και πώς μετράται;
Ο κίνδυνος χώρας μετράται από εταιρείες επενδύσεων και μέσα που ειδικεύονται στην οικονομική ανάλυση. Καθένας από αυτούς χρησιμοποιεί τις δικές του μεθοδολογίες, λαμβάνοντας υπόψη τους παράγοντες που έχουν ήδη δει.
Οι ευρύτερα χρησιμοποιούμενοι δείκτες επί του παρόντος για τη μέτρηση του κινδύνου χώρας είναι το EMBI (Δείκτης ομολόγων αναδυόμενων αγορών), δημιουργήθηκε από την επενδυτική τράπεζα J.P Morgan Chase.
Τα EMBI μετρούν τη διαφορά μεταξύ του επιτοκίου των ομολόγων που εκδίδονται από μια αναδυόμενη χώρα σε σχέση με τον τόκο των ομολόγων που εκδίδονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες ή τη Γερμανία. Αυτές οι χώρες θεωρούνται ως αναφορά, δεδομένου ότι θεωρούνται χωρίς κίνδυνο στις αμερικανικές και ευρωπαϊκές ηπείρους, αντίστοιχα.
Καλείται η διαφορά μεταξύ των δύο τιμών ανταλαγή ή διάδοση Το y εκφράζεται σε σημεία βάσης (bp). Ενα σημαντικό διάδοση, υψηλότερος κίνδυνος χώρας.
Οι δείκτες EMBI εξετάζουν μια σειρά ποσοτικών και ποιοτικών παραγόντων για να καθορίσουν πόσο εφικτό είναι για τη χώρα αυτή να εκπληρώσει τα χρέη της. Είναι ένα είδος αξιολόγησης που δίνεται σε μια χώρα με βάση την ικανότητά της να πληρώνει.
EMBI (Δείκτης Ομολόγων Αναδυόμενης Αγοράς Plus)
Είναι ένας δείκτης που δημιουργήθηκε το 1994 και υπολογίζεται καθημερινά με βάση τα ομόλογα Brady. Αυτά τα ομόλογα είναι χρηματοοικονομικά μέσα που επιτρέπουν στα αναδυόμενα έθνη να αναδιαρθρώσουν τα χρέη τους έως και το πολύ 30 χρόνια, γεγονός που τους δίνει μεγαλύτερη ευελιξία στις πληρωμές.
EMBI +
Αυτός ο δείκτης δημιουργήθηκε το 1995 και είναι πολύ ευρύτερος από το παραδοσιακό EMBI, καθώς εξετάζει και άλλες επενδυτικές μεταβλητές όπως δάνεια και ευρωομόλογα, εκτός από τα ομόλογα Brady.
Οι χώρες των οποίων ο κίνδυνος μετριέται με αυτόν τον δείκτη είναι:
- Ουκρανία
- Βουλγαρία
- Ρωσία
- Πολωνία
- Μαρόκο
- Νιγηρία
- Μαλαισία
- Φιλιππίνες
- Παναμάς
- Περού
- Εκουαδόρ
- Αργεντίνη
- Βραζιλία
- Κολομβία
- Μεξικό
- Βενεζουέλα
- Νότια Αφρική
- Τουρκία.
EMBI Global
Αυτός ο δείκτης δημιουργήθηκε το 1999 και περιλαμβάνει χώρες που δεν θεωρήθηκαν προηγουμένως αναδυόμενες. Για να επιλέξετε τις χώρες που θα συμπεριληφθούν στον δείκτη, λαμβάνονται υπόψη τα κατά κεφαλήν εισοδήματά τους και το ιστορικό αναδιάρθρωσης χρέους.
Επί του παρόντος, αυτός ο δείκτης αποτελείται από:
- Βουλγαρία
- Κροατία
- Ουγγαρία
- Αργεντίνη
- Βραζιλία
- κοκκινοπίπερο
- Κίνα
- Κολομβία
- Ακτή Ελεφαντοστού
- Αίγυπτος
- Δομινικανή Δημοκρατία
- Εκουαδόρ
- Ο σωτήρας
- Λίβανος
- Πολωνία
- Μαρόκο
- Νιγηρία
- Πακιστάν
- Νότια Αφρική
- Ουρουγουάη
- Βενεζουέλα
- Ταϊλάνδη
- Τυνησία
- Τουρκία
- Ουκρανία
- Ρωσία
- Μαλαισία
- Μεξικό
- Παναμάς
- Περού
- Φιλιππίνες
Κίνδυνος χώρας στη Λατινική Αμερική
Οι περισσότερες χώρες της Λατινικής Αμερικής θεωρούνται αναδυόμενες ή αναπτυσσόμενες. Και πολλοί από αυτούς έχουν μακρά ιστορία χρέους και οικονομικές κρίσεις που τους οδήγησαν, σε διαφορετικούς χρόνους στην ιστορία, να έχουν πολύ υψηλό κίνδυνο χώρας.
Για παράδειγμα, μεταξύ 2019 και 2020 η Αργεντινή κατέλαβε τη δεύτερη θέση στην κατάταξη κινδύνου της Λατινικής Αμερικής, λόγω της αδυναμίας της να πληρώσει ένα χρέος που έχει συνάψει με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η πρώτη θέση καταλήφθηκε από τη Βενεζουέλα, λόγω της περίπλοκης οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής της κατάστασης.
Αντίθετα, χώρες όπως το Περού και η Χιλή έχουν τον χαμηλότερο κίνδυνο χώρας στην περιοχή και επομένως θεωρούνται πιο αξιόπιστες και ελκυστικές για τους τοπικούς και ξένους επενδυτές.
Αυτό είναι ένα παράδειγμα κατάταξης κινδύνου χώρας από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο του 2019 που περιλαμβάνει ορισμένες χώρες της Λατινικής Αμερικής από τον δείκτη EMBI +:
Γιατί αυξάνεται ο κίνδυνος της χώρας;
Όταν μια χώρα αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά, πολιτικά ή κοινωνικά προβλήματα, αυξάνεται ο κίνδυνος αθέτησης. Για παράδειγμα, χώρες με υψηλό πληθωρισμό, ελέγχους συναλλαγών ή κοινωνικές εκρήξεις δημιουργούν δυσπιστία στη διεθνή αγορά.
Σε αυτήν την κατάσταση, οι αναλυτές και οι επενδυτές υποθέτουν ότι η χώρα διέρχεται μια κρίση που μπορεί να έχει αντίκτυπο στην οικονομία της και, ως εκ τούτου, στην ικανότητά της να πληρώνει τα χρέη που έχει συνάψει, οπότε η «φήμη» της ως οφειλέτης μειώνεται . Με άλλα λόγια, όσο μεγαλύτερη είναι η δυσπιστία, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος της χώρας.
Μπορούμε λοιπόν να πούμε ότι ο κίνδυνος χώρας όχι μόνο μετρά την πιθανότητα αθέτησης, αλλά είναι επίσης ένα μέτρο της εμπιστοσύνης που ένα έθνος δημιουργεί για να κάνει επιχειρήσεις. Ως εκ τούτου, είναι επίσης ένα μέτρο του επιπέδου κινδύνου που οι επενδυτές είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν στη χώρα αυτή.
Πώς επηρεάζει ο κίνδυνος χώρας τον κοινό πολίτη;
Ο κίνδυνος χώρας είναι ένας δείκτης που μπορεί να επηρεάσει άμεσα τα προσωπικά οικονομικά. Μια χώρα με χαμηλό κίνδυνο αθέτησης είναι πολύ ελκυστική για εγχώριες και ξένες επενδύσεις και αυτό έχει άμεσο αντίκτυπο στο εισόδημα αυτού του έθνους που μπορεί να λάβει.
Όσο υψηλότερο είναι το εισόδημα, τόσο μεγαλύτερη είναι η επέκταση των παραγωγικών συσκευών, τόσο περισσότερη απασχόληση και ευκαιρίες για οικονομική ανάπτυξη, εάν οι πόροι διαχειρίζονται σωστά.
Από την άλλη πλευρά, μια χώρα με υψηλό κίνδυνο είναι αναξιόπιστη για επενδύσεις, καθώς κανένα άτομο, εταιρεία ή οργανισμός δεν θα θέλει να επενδύσει τα χρήματά του εάν δεν υπάρχουν εγγυήσεις απόδοσης. Και εάν η χώρα δεν παράγει εισόδημα λόγω έλλειψης επενδύσεων, μπορεί να υποστεί οικονομική κατάρρευση.
Δείτε επίσης τον πληθωρισμό
